- Sinds de Titanic in 1912 zonk, is er altijd de roep geweest om het schip te bergen.
- Maar er zijn meerdere redenen waarom het nagenoeg onmogelijk is om het scheepswrak van de zeebodem te halen.
- Bij de ramp kwamen zo’n 1.500 mensen om het leven.
- Lees ook: Hier zonk de Titanic en zo werd het wrak van de scheepsramp na 73 jaar gevonden
Al sinds het zinken van de Titanic in 1912 bedenken mensen allerlei ideeën om het schip van de zeebodem te halen.
“Maar hij zal nooit geborgen worden”, schreef Daniel Stone in zijn boek ‘Sinkable: Obsession, the Deep Sea, and the Shipwreck of the Titanic‘. “Niet alleen is het staal op de boeg te broos voor een takeloperatie, maar ook heeft de modder als drijfzand gediend.”
Naast de broze structuur zijn er nog twee redenen waarom de Titanic voor altijd op de zeebodem zal blijven liggen. Hieronder bespreken we welke dat zijn en gaan we dieper in op de fragiele staat van de boot.
1. Het gebied rond de Titanic is een officiële begraafplaats
Bij de beroemdste scheepsramp uit de geschiedenis kwamen zo’n 1.500 mensen om het leven.
Na het zinken van het schip werden meer dan 300 lichamen geborgen. Zij die een reddingsvest droegen, kunnen door de stroming zijn meegesleurd. Velen belandden met het schip op de bodem van de zee.
De Amerikaanse overheid en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken het wrak en de directe omgeving als herdenkingsplek te beschouwen. "NOAA [Amerikaans meteorologisch en oceanografisch instituut, red.] beschouwt de plek waar het wrak ligt als maritieme herdenkingsplek en houdt zich aan artikel 4(1) van The Agreement Concerning the Shipwrecked Vessel R.M.S. Titanic". Daarin staat dat de plek beschermd zal worden en niet geschonden, schrijft woordvoerder Monica Allen van NOAA in een e-mail aan Insider.
In 2020 was RMS Titanic Inc., dat eigenaar is van de bergingsrechten van het schip, van plan de radio op te duiken waarmee noodoproepen werden gedaan. Hierdoor kwam een debat op gang over hoe die die expeditie mogelijk menselijke resten overhoop zou halen.
Anderen stelden juist dat de lichamen na al die tijd in het zoute water en met al het zeeleven volledig vergaan zijn. "Ik heb nooit menselijke resten gezien", zei filmregisseur James Cameron, die de rampplek tientallen keren heeft bezocht, in 2012 tegen The New York Times.
Voor sommige mensen markeert het wrak de tragedie, ongeacht of er nog menselijke resten zijn. Veel nabestaanden zien het als een kerkhof. In 1987 noemde Titanic-overlever Eva Hart mensen die de plek om willen spitten "gelukszoekers, aasgieren en piraten".
2. Het wrak van de Titanic wordt steeds brozer
De Titanic is gemaakt van duizenden staalplaten van een paar centimeter dik en twee miljoen stalen en smeedijzeren klinknagels. Die vormen een lekker tussendoortje voor de halomonas titanicae, bacteriën die naar het schip genoemd zijn. Volgens microbioloog Lori Johnston werken ze "samen om ijzer en zwavel te eten".
Als bacteriën het ijzer van het schip 'opeten', worden 'rusticles' gevormd, stukken roest in de vorm van stalactieten.
Die 'rusticles' zijn erg fragiel, zei Clare Fitzsimmons van de Newcastle University in 2019 tegen de BBC. De stroming in de oceaan en de zoutcorrosie hebben in de loop der jaren ook schade veroorzaakt.
3. De kosten om de Titanic te bergen zijn gigantisch
Ambitieuze Titanic-fans dromen al sinds 1914 van manieren om het schip te bergen, toen ingenieur Charles Smith met een plan kwam om elektromagnetische kabels aan de romp te bevestigen en die met stoommachines en lieren langzaam omhoog te halen.
Smith schatte destijds in dat de operatie 1,5 miljoen dollar zou kosten, dat zou nu grofweg 45 miljoen dollar zijn.
De daadwerkelijk kosten zullen vele malen hoger liggen. Het bergen van het cruiseschip Costa Concordia in 2013 kostte al 800 miljoen dollar. En dat schip was maar deels gezonken.
Hoewel de Titanic en de directe omgeving een officiële herdenkingsplek is, zijn sommige delen van het wrak toch geborgen. Het enige dat van z'n plek gehaald mag worden, is het puin rond de rompen. Het bergen moet gebeuren volgens de richtlijnen van de NOAA, internationale afspraken en Amerikaanse wetten.
Het blootstellen van de Titanic aan de lucht brengt zijn eigen problemen met zich mee. Zo kostte het bijvoorbeeld twee pogingen, de eerste in 1996 en de tweede in 1998, om "het grote stuk" van de Titanic boven water te halen.
Op de bodem van de zee is weinig zuurstof. Tijdens het transport moest het rompgedeelte terug het water in om het corrosieproces te vertragen. Uiteindelijk werd het aan land 20 maanden lang ondergedompeld in een bad met een oplossing van natriumcarbonaat om de zouten die het metaal aantasten te verwijderen, staat in het boek 'Cleaning Techniques in Conservation Practice: A Special Issue of the Journal of Architectural Conservation'.
Het "grote stuk" van de Titanic wordt momenteel tentoongesteld in het Luxor Hotel in Las Vegas. Dichterbij het schip zullen de meeste mensen niet komen.